Hoe je over jezelf denkt wordt beïnvloed door diverse factoren. Zo spelen de mensen om je heen en media een grote rol. In reclames op tv, op internet en in tijdschriften krijg j...

Waar komt je hamburger vandaan?
De Dag van de Burger is in Nederland de dag waarbij de
overheid stilstaat bij haar belangrijkste klant: de Burger. Sinds 2007 is de 3e
dinsdag in maart de Dag van de burger, in 2013 is dit dinsdag 19 maart. Op deze dag
staat voor de overheid de burger in Nederland centraal.
Opdracht
Deze opdracht heeft echter een andere insteek. Niet de burger-mens is hoofdpersoon, maar de burger-schijf die we misschien zo nu en dan
graag eten: de hamburger. Want wat weet je eigenlijk over je eten? Wat is het verhaal achter
je eten en waar vind je juiste, volledige informatie erover? Dit alles vraagt @Boerenfluitjes zichzelf al langere tijd af. Daarom gaat ze op 19 maart via sociale media met #DagvdBurger zoveel mogelijk burgers mobiliseren voor antwoord op deze vraag. Kijk maar op http://www.boerenfluitjes.nl
Leerlingen hoeven niet te wachten op deze dag. Zij gaan zelf aan de slag met de vraag: Is het gemakkelijk erachter te komen waar je eten vandaan komt?
Met behulp van één of meerdere apps gaan leerlingen
onderzoeken hoe makkelijk – of moeilijk – het is om erachter te komen wat de
herkomst van je eten is. In deze opdracht is gekozen voor de herkomst van een hamburger.
App / Website
De organisatie QuestionMark beoordeelt de duurzaamheid van
consumentenproducten. In de app zijn vooralsnog opgenomen: vlees en
vleesvervangers, toetjes, kaas, eieren en zuivel. Na het scannen van de
streepjescode of het invoeren van een productnaam in de app of op de website,
toont QuestionMark scores op het gebied van gezondheid, milieu, biodiversiteit
en dierenwelzijn. Kortom op het gebied van de Maatschappelijke Waarde. In de
QuestionMark wiki kun je daarnaast discussiëren over de informatie en de
scores, en kennis over de producten delen. Ook vind je daar achtergrondinformatie
over hoe de scores tot stand komen.
Meer info
In combinatie met bijvoorbeeld de apps Etikettenwjzer, KeurmerkenWijzer en/of
E-nummers, kun je op deze manier veel leren over de herkomst van je eten. Gebruik
ook de Wiki in de app of kijk op http://nl.wiki.thequestionmark.org/wiki/Hoofdpagina
voor meer achtergrondinformatie over (gebruik van) de app en de totstandkoming
van de informatie in de app en op de site http://www.thequestionmark.org/.
Opdracht
Je gaat samen met een klasgenoot een onderzoekje doen naar
de herkomst van je eten. In dit geval de herkomst van een hamburger. Weet jij
waar en hoe de koe leefde voordat ze werd geslacht? En al die stukjes vlees,
die porties gehakt en vlugklaar burgers en schijven: bestaan die uit alleen
vlees of zijn er andere stoffen of producten aan toegevoegd? Het draait om de
hoofdvraag van deze opdracht:
Is het
gemakkelijk erachter te komen waar je eten vandaan komt?
Stap 1
- Lees deze opdracht helemaal door.
- Kies bij ‘Tips voor apps’ de apps die je wilt gebruiken en installeer ze zo
nodig.
- Installeer in ieder geval de app QuestionMark.
- Heb je geen iPad, gebruik dan bij Stap 3 de site www.thequestionmark.org/ .
Stap 2
- Ga naar een supermarkt of een slagerij.
- Zoek in de winkel naar hamburgers.
Stap 3
- Bekijk het etiket van een verpakte hamburger. Scan de
barcode met behulp van de app QuestionMark.
- Komt jouw hamburger niet voor in QuestionMark, kies dan zelf een hamburger
uit de lijst en gebruik deze voor het beantwoorden van vraag 5.
Heb je verse, onverpakte hamburgers gevonden, vraag dan de slager of iemand van
de supermarkt informatie voor antwoord op de vragen.
- Noteer de antwoorden met hulp van een app of met pen en papier. Wanneer je
iemand in de winkel de vragen stelt, kun je dit ‘interview’ ook opnemen (alleen
geluid of video met geluid). Dit kun je later verwerken in bijvoorbeeld een
presentatie.
Vragen
1 Van welk dier is de hamburger gemaakt?
2 In welk land is het dier geboren, opgegroeid en geslacht?
3 Waaruit bestaat de hamburger (samenstelling, ingrediënten)?
4 Wat is de prijs van de hamburger per 100 gram?
5 Wat is de QuestionMark score van de hamburger?
6 Waarop scoort de hamburger het hoogst: op Gezondheid, Milieu, Duurzaamheid of Dierenwelzijn?
7 En waarop scoort de hamburger het laagst?
8 Hoe kun je de antwoorden van vraag 6 en 7 verklaren?
Stap 4
- Vraag aan je docent hoe je de informatie moet verwerken.
- Beantwoord de belangrijkste hoofdvraag van deze opdracht:
Is het makkelijk of moeilijk om erachter te komen waar je eten vandaan komt?
Leg je antwoord uit.
Tips voor apps:
Voedingsinfo verzamelen:
- QuestionMark
- Etikettenwijzer
- KeurmerkenWijzer
- E-nummers
Gegevens vastleggen, antwoorden noteren
- PaperDesk Lite- My Bic Notes
- Idea Sketch
- Penultimate
- Educreations
- ShowMe
Gegevens bewaren, samenwerken en delen:
- Dropbox
- Google Drive
Presenteren:
- Glogster
- Sliderocket
- Prezi viewer
Video:
- Capture
- iMovie
- Animoto videos
- Videolicious
- Echograph
- ToonCamera
Geluid:
- Audioboo
Verhaal
maken (Story telling)
- Storykit
- Toontastic
- Book Creator
Leerdoel
Je kunt een aantal kerndoelen als uitgangspunt nemen zoals SLO deze heeft opgesteld voor het leergebied Mens en Natuur:
Kerndoel 28: Onderzoek leren doen
De leerling leert vragen over onderwerpen uit het brede
leergebied om te zetten in onderzoeksvragen, een dergelijk onderzoek over een
natuurwetenschappelijk onderwerp uit te voeren en de uitkomsten daarvan te
presenteren.
Kerndoel 29: Sleutelbegrippen
De leerling leert kennis te verwerven over en inzicht te
verkrijgen in sleutelbegrippen uit het gebied van de levende en niet-levende
natuur, en leert deze sleutelbegrippen te verbinden met situaties in het
dagelijks leven.
Kerndoel 30: Het milieu
De leerling leert dat mensen, dieren en planten in
wisselwerking staan met elkaar en hun omgeving (milieu), en dat technologische
en natuurwetenschappelijke toepassingen de duurzame kwaliteit daarvan zowel
positief als negatief kunnen beïnvloeden.
Kerndoel 31: Processen in de natuur
De leerling leert o.a. door praktisch werk kennis te
verwerven over en inzicht te verkrijgen in processen uit de levende en
niet-levende natuur en hun relatie met omgeving en milieu.
Kerndoel 34: Lichaam en gezondheid
De leerling leert hoofdzaken te begrijpen van bouw en
functie van het menselijk lichaam, verbanden te leggen met het bevorderen van
lichamelijke en psychische gezondheid, en daarin een eigen verantwoordelijkheid
te nemen.
Voorwaarden
- Kennis van de app QuestionMark en de bediening van de app en het gebruikte apparaat.
- Voorkennis met betrekking tot voedingsmiddelen wat betreft oorsprong van dierlijke produkten.
Stappenplan
- Bespreek de opdracht met de leerlingen of geef hen een opdrachtbeschrijving
- Laat de leerlingen samenwerken zodat het uitvoeren van de opdracht buiten de school vlotter verloopt.
- Maak de leerlingen duidelijk in welke vorm het eindresultaat gepresenteerd wordt.
- Maak de leerlingen duidelijk dat meningen over al of niet vlees eten in deze opdracht niet de hoofdvraag is.
Tip voor thuis
Laat de leerlingen ook thuis de mogelijkheden van de app met hun ouders/verzorgers bespreken. Zodat degene die boodschappen doet, kennismaakt met de app. Ook voor volwassenen kunnen genoemde apps ondersteuning bieden bij het kiezen voor het schap in de winkel. Je kunt ook de zomereditie van het Boerenfluitjesmagazine bekijken waarin dit lesidee ook verscheen: http://issuu.com/boerenfluitjes/docs/zomereditie Tip voor de docent op school: De opdracht kan op veel manieren uitgebreid worden. Bijvoorbeeld: - Vergelijk de prijzen van verschillende soorten hamburgers. Waarom is een ‘duurzame’ hamburger (Biologisch, Beter Leven sterren, Demeter) meestal duurder dan een ‘gangbare’ hamburger? - Is vlees gezond of kan je vlees missen in je voedingspatroon? - Waar let jij op in de winkel: op ‘maatschappelijke waarde’ zoals de score van de producten in QuestionMark aangeeft, of op ‘voedingswaarde’ zoals in de EtikettenWIjzer, of op allebei? - …
Bekijk ook deze lesideeën van Florina
Vogelherkenning is een belangrijk onderdeel in de biologieles. Leerlingen leren vogels herkennen aan zowel uiterlijke kenmerken (poten, snavels) als aan geluiden die ze maken...
Reageer op dit lesidee
Wil je reageren? Log in of meld je aan.
Thijs de Vries Wauw wauw Florina, weer een fantastisch lesidee! Erg leuke introductie ;-)
10 jaar geleden
Florina Blokland · Auteur van dit lesidee · Dank je wel! Ik doe het graag! Maar zonder jullie directie actie op mijn verzoeken, zou het allemaal niet zo soepel gaan als nu! #samenwerken !
10 jaar geleden