Köppen klimaatgrafieken zijn een van de lastigere AK-onderdelen in de onderbouw lesstof. In deze 5-delige lessenserie breng ik de Köppen criteria als 'Aardrijkskundige grammatic...

Verschil in daglengte
- Voortgezet onderwijs / VWO / Klas: 1 - 2 / Aardrijkskunde
De draaiing van de aarde om de zon, en de gevolgen hiervan voor de stand van de zon is een lastig onderwerp in de onderbouw. Door leerlingen zelf te laten experimenteren met de Day & Night app, en zelf te laten uitvogelen op welke data de zon waar staat, en wat dit voor gevolgen heeft voor de lengte van de dag, is dit abstracte onderwerp een stuk concreter te maken.
Opdracht
Bekijk ter voorbereiding het schoolTV filmpje: http://www.schooltv.nl/beeldbank/clip/20060208_dagennacht01
iPad opdracht Day &
Night Map
Doel van de opdracht:
Na deze les begrijp je hoe de positie van de zon door het
jaar heen verandert, en hoe dit er voor zorgt dat het in de zomer langer licht
is dan in de winter.
Nodig:
Ga naar de AppStore en download de app ‘Day & Night Map
(gratis).
Opdrachten:
1.
Open de app en bekijk de kaart goed. Wat zie je?
2. We gaan eerst de Maan verwijderen van het scherm. Klik
rechtsboven op About, dan op het tandwiel en vink de Moon position uit. Ga terug naar de app.
3. Zet de tijd op 12.00 uur. Waar op Aarde duurt de dag
vandaag het langst? En waar het kortst?
4. Je gaat nu de tijd veranderen, verschuif het bolletje op
de onderste balk om dit te doen. Verschuif steeds kleine stukjes en kijk goed
naar de kaart. Wat valt je op? Verandert het gebied dat licht is van grootte en
van vorm gedurende één dag?
5. Zet de tijd terug op 12.00 uur. Nu ga je de datum
veranderen (met de bovenste balk). Verschuif de datum steeds met een paar
dagen, kijk goed naar de kaart. Wat valt je op? Verandert het gebied dat licht
is van grootte en vorm tussen de dagen?
6. Het is je waarschijnlijk al opgevallen dat de Zon een
beetje heen en weer wiebelt over de kaart, soms staat deze noordelijker, soms
zuidelijker.
Vul de volgende tabel in:
De Zon staat... Datum Seizoen Aantal uur licht in NL (daglengte)
...het noordelijkst op:
...het zuidelijkst op:
...precies op de evenaar op:
&
7. Leg uit wat met het begrip zonnewende bedoeld wordt (hint:
wende is omkeren).
8. Op welke breedtegraad vindt de zonnewende plaats? Hoe
noemen we deze breedtegraden ook wel?
9. Hoeveel maanden duurt de poolnacht op de noordpool?
10. Er zijn twee momenten in het jaar dat er geen pooldag en
poolnacht bestaan, welke momenten zijn dit? Hoe komt het dat er dan geen
pooldag en poolnacht is?
11. Je weet dat de Aardas scheef staat. Bekijk de
illustratie (een afbeelding waarop je de aarde in de 4 seizoenen ziet, draaiend om de zon - vb. bron 11 blz. 36 in Buitenland 1VWO) hieronder goed. Leg uit hoe de pooldag op de noordpool in de zomer
ontstaat.
Slotopdracht
Leg in maximaal 10 zinnen uit hoe het komt dat met het
veranderen van de seizoenen, de daglengte ook verandert. Gebruik in je uitleg
de woorden: keerkring, stand van de zon,
seizoen, zonnewende, pooldag.
Extra opdracht
De aarde is een bol, maar in de app is de aarde als een
rechthoek afgebeeld. De grens tussen dag en nacht is als een golf getekend over
de kaart. Leg uit dat dit logisch is.
Leerdoel
• Leerling begrijpt waarom dag en nacht op Aarde niet overal even lang duren, en dat de lengte met de seizoenen verandert. • Leerling weet dat de zon op 21 juni, 21 september, 21 december en 21 maart boven één van de keerkringen of boven de evenaar staat. • Leerling weet wat er met de zonnewende bedoeld wordt, en dat de zonnewende bepaalt wanneer de seizoenen beginnen en eindigen Extra: • Leerling begrijpt dat een bol op een plat vlak afbeelden lastig is, en dat er daardoor een ‘sinusvorm/golfbeweging’ op de kaart ontstaat.
Voorwaarden
- iPad / of vergelijkbare app voor op het digibord/beamer
- Wifi/internetverbinding
- Opgaveformulier geprint voor de leerlingen
Stappenplan
- laat leerlingen filmpje zien (activeren voorkennis)
- laat leerlingen app downloaden
- laat leerlingen 5-10 minuten spelen/worstelen met de app (zelf leren!)
- help waar nodig
- bespreek de opdracht goed na
- zorg voor informatietransfer (de platte kaart in de app is in werkelijkheid de zon die op een bol schijnt). Gebruik de globe en e
Bekijk ook deze lesideeën van annika
Een Augmented Reality vulkaanuitbarsting in het klaslokaal
Reageer op dit lesidee
Wil je reageren? Log in of meld je aan.
Wees niet verlegen
Schrijf de eerste reactie en laat annika weten wat je van dit lesidee vindt.